Zes jaar op een rij TOP-opleiding in de Keuzegids Masters, dat is een hele prestatie. De Master Innovatie in Zorg en Welzijn (MIZW) kreeg het voor elkaar. En passant groeide de opleiding van 12 naar 140 eerstejaarsstudenten en de studenttevredenheid groeide gewoon mee. Waarin schuilt de kracht van deze master? ‘Het komt aan op een evenwicht tussen uitdaging en voorspelbaarheid.’

MIZW is landelijk de enige deeltijd master voor innovatie in de zorg. Studenten komen uit het hele land en variëren in leeftijd van 24 tot 70 jaar. Met een investering van 20 uur per week is het best een zware opleiding voor professionals met een baan in de zorg. Maar de opleiding leidt haar studenten dan ook op voor een stevige uitdaging. ‘Wij bereiden studenten voor op veranderingen die nodig zijn in de zorg, op andere vormen van zorg, op kostenbeheersing,’ stelt docent en oud-student Winny Schuitemaker. ‘Daarvoor is een ander soort professionals nodig.’

Perspectieven combineren
Hoe richt je je opleiding daar op in? Wat is er voor nodig om de zorg te verbeteren? In de eerste plaats een integrale aanpak. De opleiding bevat drie leerlijnen: wetenschap, bedrijfskunde en professioneel. ‘Dat zijn overal gescheiden silo’s,’ volgens Winny. ‘Als je wat wil veranderen in de zorg moet je die perspectieven met elkaar combineren.’

Studenten Ruth Rebel en Leonie Snijders vertellen hoe dat uit pakt. ‘Tijdens het eerste jaar is er veel aandacht voor academische vaardigheden,’ vertelt Ruth, in het dagelijks leven werkzaam bij Amaris Zorggroep. ‘In het tweede jaar kijk je op basis van wetenschappelijke modellen naar een knelpunt in de praktijk.’ ‘Elke opdracht heeft een relatie met de praktijk,’ vult Leonie, ergotherapeut bij RSR Revalidatie, aan. ‘Het onderwerp bepaal je zelf, zodat het heel nauw aansluit bij wat jij interessant vindt.’
Om de ontwikkelingen in de zorg te kunnen volgen, worden lesmodules jaarlijks aangepast op basis van vragen uit de praktijk. ‘De opleiding is volledig geïntegreerd in de zorgsector,’ zegt Winny.

 ‘Een docent geeft nooit alleen les en nooit langer dan 20 minuten. Dat blijkt heel effectief te zijn voor studenten en docenten.’

Co-teaching
De grote toestroom van studenten vanaf 2016 had wel gevolgen voor de organisatie van de opleiding. Hoe zorg je dat je persoonlijke aandacht blijft geven aan studenten als er zoveel nieuwe studenten en docenten binnenkomen? De introductie van het systeem van co-teaching was de oplossing, vertelt opleidingsmanager Marlou de Kuiper.

Bij co-teaching geven docenten gezamenlijk les aan een grote groep studenten. Na de les gaat de groep uiteen in subgroepen voor het uitwerken van opdrachten. Daarna komt de hele groep weer bij elkaar voor een gezamenlijke bijeenkomst. Marlou: ‘Een docent geeft nooit alleen les en nooit langer dan 20 minuten. Dat blijkt heel effectief te zijn voor studenten en docenten.’

Docent Winny bevestigt dat: ‘Het voordeel voor de docenten is dat ze van elkaar leren. Het voordeel voor de studenten is dat ze zien dat er niet één waarheid is. Docenten kunnen een andere kijk op een onderwerp hebben.’ Zorgt dat niet voor verwarring bij de studenten? ‘Nee, het werkt juist heel goed,’ zegt Leonie. ‘Docenten spreken elkaar wel eens tegen. Dat stimuleert je ook om zelfstandig te blijven denken.’

Tijdens de gezamenlijke bijeenkomsten is er bovendien veel ruimte voor uitwisseling van ervaringen. Kennisoverdracht vindt deels plaats via gefilmde colleges op de digitale leeromgeving Canvas. Het aantal contacturen kon mede daardoor worden teruggebracht van 240 naar 150, vertelt Marlou. Daarnaast leren de studenten door zelfstudie en het maken van opdrachten. ‘Co-teaching is het concept waar alles bij ons op hangt,’ concludeert ze. ‘Het zorgt voor financiële ruimte, voor uitdaging, voor uitwisseling, voor harmonie.’

Betekenisvol toetsen
Andere pijler onder het succes van de opleiding: betekenisvol toetsen. ‘Ik heb nog nooit een kennistoets gegeven,’ zegt Marlou. ‘Elke toets draagt bij aan de oplossing van een probleem in de praktijk. Studenten maken een product of stellen een advies op, dat integraal getoetst wordt.’

Toetsing is altijd gericht op een bepaald thema. ‘We werken met de methode schrijvend leren,’ legt Ruth uit. ‘Je werkt heel methodisch aan een artikel dat je ook zou kunnen publiceren. Je leert iets opschrijven en tegelijk leer je weer meer over het onderwerp waar je mee bezig bent.’ Haar collega-student Leonie is blij dat ze geen kennistoetsen krijgen. ‘De impact zit hem in het feit dat je het kan vertalen naar de praktijk.’

Bij de beoordeling worden altijd vaste criteria gebruikt. Synthese van het materiaal, structuur van de tekst, logica in de gebruikte redeneringen. Heel voorspelbaar eigenlijk, en dat is precies wat studenten nodig hebben om zich de ingewikkelde materie eigen te maken.

Voorspelbaarheid
De werkwijze van MIZW vraagt namelijk veel van de studenten. Veel komt aan op hun ‘zelfregulerend vermogen.’ Marlou: ‘Het is heel persoonlijk: je wordt een innovator, het wordt onderdeel van je identiteit, jij bent de verandering, jij bent de enige die dit kan doen.’ Daarin zit de persoonlijke uitdaging voor de studenten. De opleiding zorgt voor een vertrouwde en veilige omgeving waarin de studenten kunnen gedijen.

Zo slaagt MIZW er al jaren in om een evenwicht te vinden tussen de complexe wereld van zorg  en welzijn en de behoeften van studenten. Met aan de ene kant een integrale aanpak van het onderwijs en aan de andere kant een heldere organisatie. Studenten en docenten kennen elkaar en weten waar ze aan toe zijn. ‘Het onderwijs is zeer uitdagend en dat kan alleen als de rest voorspelbaar is.’

Keuzegids Masters 2019
Met 63 punten in de Keuzegids Masters 2019 scoort Hogeschool Utrecht beter dan vorig jaar (61,5), ook in vergelijking met de universitaire masteraanbieders. Met de totaalscore neemt de HU – net als vorig jaar – de tweede plaats in van de vijf grote masteraanbieders in het hbo; slechts een half punt achter de HAN en gevolgd door Fontys, Hogeschool Rotterdam en Hanzehogeschool Groningen. Lees hier meer over de HU in de Keuzegids Masters 2019.

Dit artikel is verschenen op huontwikkelt
Afbeelding Het Utrechts Archief